Page 409 - Planter og tradisjon

Randesund ( «på brukene på gården Bjørn­ som stol og bord. Noen eksempler: « S må­
stad; helt nytt er det ikke, men uforklarlig»). pikene nå kan ikke flette kyrkjetrapp, det må
- Sevagras Vik. gamle til» (Nærbø). - «Når en skal lage
kyrkje på fingrene av kyrkjegras, legger en
JUNCUS FILIFORMIS L., TRÅDSIV. først et strå om langfingeren og bøyer endene
Grasmyr, hele landet. - Læløse Engerdal inn i håndflaten, så legges et strå tvers over
t
«
( v okal uttalt som engelsk a i ea » ) «Et og endene av det første bøyes tilbake om
mykt myrgras, ca. 1 5 -20 cm høyt, står tett langfingeren til håndens overflate. Og slik
i tett i kanter på myrer og små loker som legges strå til strå» (Vikedal). - « B arna la­
helst tørker ut om sommeren. Beveges lett av ger 'kyrkjer' og 'sil' av kyrkjegras. Forskjel­
vinden, - de er lealøse. Blir tidlig brunt om len på konstruksjonen er bare den at for sil
»
høsten, og da kunne en slutte 'å slå på myra' . legger vi de to stråendene i kross over finge­
E n mottatt prøve i dette tilfelle var ].fili­ ren. Dette morer barna her på Stolmen seg
formis, men likevel kan identiteten være tvil­ med om sommeren» (Austevoll). - « D et
som. - Dette gjelder også for følgende: Et fyrste strået, eit av dei lengste og krafti­
tegn på at en kunne slippe ut kyrne om gaste, vert lagt kring utsida av vinstre lang­
våren, var at l eiøysa voks i myrane. Det er fingren og millom denne finger og sidefing­
«
eit gras som voks på for våt dyrka mark. rane, so stråendane står fram inne i handi.
Det er utan led, difor namnet truleg. Det er Andre strået vert so lagt tversyver innsida
sakte grønt, men får tidleg ein gul-let på top­ av handi framanfor dei uppståande endane
pane. Namnet hadde eg ikkje høyrt fyrr far, av fyrste strået. Desse end ar vert bøygde
90 år gama! no, nemnde det» (Fjaler). framyver, knekte yver andre strået og mil­
Rundmyra Elsfj. lom langfingren og sidefingrane førde ned
til baksida av handi, der dei til vidare vert
JUNCUS SQUARROSUS L., HEISIV. ståande. Tridje strået vert lagt tversyver
Lyngmark langs kysten fra B r unlanes og handi framanfor andre strået. Endane av
Flesberg til NT. - Det er først og fremst andre strået vert knekte fyrst upp og inn i
som materiale til barnelek at denne planten handi, og so fram og ned millom fingrane
er kjent. De jevntykke og seige stråene er liksom fyr ste strået. Desse knekkane må
passe lange og passe stive til flettearbeid, og gjerast tydelege og vel åtskilde um ein skal
slikt har da også vært svært vanlig. I fore- få vakre bygnader. Med fjorde og fylgjande

Fig. 1 1 7. •Kyrkje» laget av heisiv, Juncus squarrosus.

liggende materiale er det notert fra 6 h. i R, strå gjer ein som med tridje. Når ein på denne
9 Ho, 5 SF, 3 MR. Av disse stråene har måten hev bygt framyver fingeren nokre cm
barn laget kyrkje, kyrkjestige, kyrkjetrapp, (3-4), tek ein stråendane på baksida av
preikestol, korg, båt, sil, speil, dokkemøbler langfingren i eit samla tak og fører knippet

394